Deldensebroekweg 4

Boerderijnaam

GROOT VENHORSTINK (a)

Huidig adres

Deldensebroekweg 4

Wijk

Delden (laatste wijkadres B 44)

Oudste vermelding

1378: erf te Venhorst (1)

Oude benamingen

1431-ca. 1500: Ve(e)n(e)horstinck (1, 2, b)

1663: Groet Venhorstinck (3, b)

Betekenis naam

Veen-horst: met laag hout- of struikgewas begroeide verhoging in het veen (4)

Andere vermeldingen

Verpondingskohier van Kreynck 1646

Groote Veenhorstinck: Aelbert Goiker (5)

Leenaktenboeken Gelre/Zutphen

1378-1798: Gelre en Zutphen (6)

Kadaster 1832

Sectie G nrs. 163, 164

Bouwjaar

Erve: afgebroken in 1859 en herbouwd op perceel G169 (7, a)

Landsheerkamer: rond 1818 verbouwd tot herenhuis (7)

Herenhuis: verbouwd in 1859 en afgebroken in 1872 (7)

Koetshuis: gebouwd rond 1866 en in 1872 verbouwd tot boerderij (7)

Verbouwing

1906, 1921, 1934, 1964, 1972 (8)

Type boerderij

Hallenhuis, met sporen van het voormalige koetshuis

Monument

Eigenaren (6, 7, 9)

Erve en landsheerkamer Groot Venhorstink:

1378: Gerhard ter Minckhorst x Elisabeth Mieke van Baer tot Slangenburg (Venhorst)

1424: dochter Mincken van den Minckhorst x neef Frederick van Baer

1431: zoon Dirck van Baer x Agnes Bentinck (Venhorstinck)

1453: zoon Frederick x Ermgard van Broeckhuysen

1544: dochter Aleyt van Baer x Evert van Brempt

z.j.: zoon Joost van Brempt

z.j.: dochter Lyffart van Brempt x van Eyll

1600: dochter Catrin van Eyll x Joost Wirich Clout (Ve(e)nhorstinck)

1613: zoon Wilhelm Reinier (van) Clout x Anna van Haes

1640: Aelbert Goyker x Aeltien Ridders

1664: zoon Gerart Goyker x Beatrix Gysen

1685: zoon Aelbert Goyker x Johanna Haak

1717: zoon Hendrik Johan Goyker

1727: zuster Beatrix Goyker x Harmen Hasebroek

1753: dochter Maria Hasebroek x Marcelis Straatman

1762: Lambert Welmers x Maria van Meghen

1789-1818: zoon Hendrik Arnold Welmers x Geertruid Anna Helena van Dam

Huize en erve Groot Venhorstink (G164 en G163, afgebroken in 1872 en 1859):

ca. 1818: Philip Carel van Hamel x Henriette Joanna Ardesch

1857: Albertus Makkink x Jenneken Muijderman

1859: Godard Anne Gerard van der Duijn van Maasdam x Louise Maria Elisabeth Sassen en zoon Godert Alexander Gerard Philip van der Duijn

1865: wed. Louise Maria Elisabeth van der Duijn van Maasdam-Sassen

1866: Johannes Gerdes Oosterbeek x Anna Maria Petronella Oosterbeek

1870-1872: Eduard Wessel Tack x Berendina Anna Maria Gezina Pennink

Koetshuis > boerderij: (c)

1872: Goosen Norde x Gerharda Johanna Tjoonk

1898: zoon Harmen Norde x Pietjen Johanna Groot Jebbink

1935: wed. Pietjen Johanna Norde-Groot Jebbink

Bewoners

Erve Groot Venhorstink (G163):

1492: Henrick (10)

1638: Claes op Groot Veenhorstinck x Berentien Haskes (11)

1639: Claes op Veenhorstinck, en dochter Willemken Claessen x Roelof Willems Obbekinck

1642: Lubbert Egberts op Veenhorstinck x Jenneken Henrixs (11)

1681: Gosen Rentsen of Reijnsen Windenborgh op Grote Venhorsting x Mechtelt Tonnissen Loo

1703: wed. Mechtelt Tonnissen 2x Engbert Meenink alias Grote Venhorstink

< 1717: Jan Everts op het Grote Venhorstinck x Geertruijd Stigts

1717: Geertruijdt, de wed. van de bouwman op Groot Venhorstink 2x Hendrick Peters alias Groot Venhorstinck (11)

1742: E(n)gbert op Grote Venhorstink

1742: zoon Derk E(n)gberts x Aaltjen Memelink

1756: Jan Theunissen op Groot Venhorstink x Elsken Garretsen

1759: Lambert Olijslag op Groot Venhorstink x Geertjen Pelskamp

1763: Berent (Wolters) Heijink op Groot Venhorstink x Aeltjen Hendriks Hilverink

1763: Reijnt Hesselink x Dersken Vaalverink op Groot Venhorstink

1769: Berend Aalberts Hissink x Geertruid Garritsen Groot Bramel

1791: wed. Geertruid Groot Bramel

1804: zoon Albert Hissink 1x Janna Garmel

1814: wedr. Albert Hissink 2x Willemina Klein Hietink

1841: wedr. Albert Hissink

1844: zoon Jan Berend Hissink

1846-1858: Jan Berend Hissink x Harmina Hendrika Kelholt

Koetshuis > boerderij:

1872: Goosen Norde x Gerharda Johanna Tjoonk, en vader Willem Norde

1898: zoon Harmen Norde 1x Margarita Groot Jebbink, 2x schoonzuster Pietjen Johanna Groot Jebbink

1935: weduwe Pietjen Johanna Norde-Groot Jebbink

Bijzonderheden omgeving boerderij

a) Zie ook Groot Venhorstink-erve 2 (Deldensebroekweg 2) en Klein Venhorstink (Lankampweg 2, 4)

b) In de 15^e eeuw bestonden de erven Groot Venhorstink en Klein Venhorstink reeds naast elkaar, de eerste als eigendom van een externe eigenaar, de tweede in handen van de bewoners zelf

c) De huidige boerderij bevat nog elementen van het oude koetshuis (ill. 5), dat was gebouwd op de plek van twee bijgebouwtjes van het oude erve (ill’s. 13, 15)

d) In vroeger tijden werd het Groot Venhorstink bereikt vanuit het noorden, via de Venhorstinkweg (ill. 14)

e) De overlay (ill. 15) toont aan dat het voormalige herenhuis (G164, ontstaan uit de landsheerkamer van het erve Groot Venhorstink) en het erve (G163, in 1832 met 4 bijgebouwen) heeft gelegen ten noordoosten van de huidige boerderij

Bronnen

1) B.H. Slicher van Bath, 1977 (1944). Mensch en Land in de Middeleeuwen Bijdrage tot een Geschiedenis der Nederzettingen in Oostelijk Nederland

2) GA: Archief Graven en Hertogen van Gelre, Graven van Zutphen. Toeg.nr. 0001, inv.nr’s 1036 en 1037 (transcr. Ben Wullink. www.vordensverleden.nl)

3) GA: Archief Huis Vorden. Toeg.nr. 0438, inv.nr. 44 (transcr. Ben Wullink)

4) M. Schönfeld, 1980. Veldnamen in Nederland

5) GA: Archief van de Staten van Zutphen en hun Gedeputeerden. Toeg.nr. 0005, inv.nr. 398

6) J.J.S. Sloet en J.S. van Veen (eds.). 1917. Register op de Leenaktenboeken van het Vorstendom Gelre en Graafschap Zutphen. Het Kwartier van Zutphen

7) GA: Digilegger (Kadaster)

8) ECAL: Gemeentebestuur Vorden. Bouwvergunningen. Toeg.nrs. 1523, inv.nrs. 113, 114,124 en toeg.nr. 1529, inv.nrs. 1042, 1044

9) Jan Harenberg. 1999. ‘Het Landgoed Venhorstink, te Vorden.’ In: Vordense Kronyck 17, 1

10) GA: Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen. Rekeningen van ontvangst van pondschattingen in het graafschap Zutphen, 1492-1496. Toeg.nr. 0001, inv.nr. 4927 (transcr. Ben Wullink)

11) RAZ: ORA Scholtambt Zutphen. Toeg.nr. 0338, inv.nrs 17, 223, 229, 240 (transcr. Ben Wullink)

12) Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie

Bijzondere documenten

Opgesteld door

©2021 Gerda Rossel

Laatst bijgewerkt

08-04-2021

Overige bijzonderheden

Foto's

1-4: Collectie Klunder

4: Gevelsteen GN x GJT (Goosen Norde x Gerharda Johanna Tjoonk)

5: Sporen van de voormalige koetshuisdeur in de noordelijke binnenmuur (c)

8: Kopie van een afbeelding van onbekende hand en datum

9: Tekening uit 1881 van Harmen Norde, vlgs. overlevering het 9 jaar eerder afgebroken huis voorstellende; vermoedelijk niet geheel waarheidsgetrouw

10, 11: Tekeningen uit 1860 door “Gravin van der Duyn van Maasdam”(12). Dit kan alleen de echtgenote van de eigenaar zijn geweest (Louise Maria Elisabeth gravin van der Duyn van Maasdam-Sassen) en niet de zuster (Anna Elisabeth Maria barones vd Duyn) of het nichtje (Maria Anna Elisabeth barones vd Duyn), zoals verondersteld op de website van het RKD (12)

12: Tekening uit 1846 van Gerrit van Olst, vanaf 1834 enkele jaren woonachtig op huize Groot Venhorstink

13, 14: Kadastrale situatie omtrent 1825-1832, met de Venhorstinkweg (1825) (d)

15: Overlay luchtfoto GoogleEarth en kadasterkaart-1832 (e)